"ten chi" pina bausch'un, istanbullu "nefes"ten sonraki yıl, 2004'te tasarladığı japonais yapıtı. çok güçlü, etkili, şiir gibi bir 60 dakikadan sonra ara veriliyor, yapıtın tamamı üç saate yaklaşıyor. ilk yarının sonlarına doğru başlayan kar/kiraz çiçeği yağışı yapıt bitip de son seyirci salondan ayrılana kadar devam ediyor, hatta daha da sürüyor..
"ten chi"nin ilginç bir dengesi var; 17 dansçıdan 3'ü ilk yarıda sahnede gözükmüyorlar.
topluluğun en kıdemlileri mechthild grossmann ile dominique mercy yine benzersizler. grossmann'ın brecht'ten, büchner'den, samarago'dan, szymborska'dan okuduğu dizeler/alıntılar; geyşa, harakiri, bonzai gibi "beynelmilel" japonca kelimeleri farklı vurgularla telaffuz edişi unutulacak gibi değil. mercy'nin siyah kadifeden, göğüs dekolteli bayan gece elbisesi içindeki solosu bu kadar mı yoğun bir melankoli barındırabilir!
ditta'nın yapıtta iki ayrı solosu var. topluluğun genç erkeklerinin (jorge, pablo, eddie, pascal, kenji) soloları ise taze, dinamik, yaratıcı.
nazareth lafı yine anneannesine getiriyor, helena "ahh"lıyor "vahh"lıyor, julie'ler de her zamanki gibiler, diğer kadın dansçılardan regina, thusnelda, aida tiyatral anlamda ikinci plandalar. hepsinin sololaları müthiş estetik, thusnelda'nınki ditta'yla birlikte bir adım önde.
ilginç; "ten chi"de hiç topluluk dansı, veya topluluğun hepberaber, ortaklaşa sahneyi paylaştığı bir sahne yok. hemen hemen her bausch yapıtında dansçıların ortak bir şeyi (duyguyu, koreografiyi, durumu) paylaştıkları bir sekans vardır; en yalnız yapıtlarından "nefes"te bile vardır unison koreografi veya kısa da olsa bir parti sahnesi. "ten chi"de hiç böyle bir sahne yok. japonya bausch ve dansçılarına iyice bireysel, iyice yalnız gelmiş olmalı...
"ten chi"nin son 20 dakikası tam bir şölen; müzik, yoğun kar yağışı ve sahneye dağılmış sololar insanı adeta göğe uçuruyor (bausch bu formülü daha sonra "vollmond"da da kullanacak; karın yerini yağmur alacak).
ditta'nın santaoalla müziği eşliğindeki sakin solosuyla başlayan "ten chi", topluluğun japon dansçısı azusa'nın dinamik, döngüsel, ekspresif solosuyla sonlanıyor.
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder