27 NİSAN

1749 george frideric handel'in kraliyet havai fişekleri için müzik adlı yapıtının dünya prömiyeri londra green park'ta gerçekleştirilmiş 

1784 pierre augustin caron de beaumarchais'nin 1778 tarihli le mariage de figaro adlı oyununun, birkaç yıl süren sansürün ardından paris'te dünya prömiyeri yapılmış; oyun hemen büyük bir başarıya ulaşmış

1810 ludwig van beethoven muhtemelen piyano öğrencilerinden birine für elise adlı yapıtını adamış 

 1967 buckminster fuller tarafından tasarlanan dev bir biyosferin yer aldığı expo 67 montreal'de açılmış

on soruluk sohbetler 113: sofia nappi

Fotoğraf: Jeanette Bak

Sizce performansın özü nedir?

Performans, bedenin fiziksel ve duyusal olarak ifade edilmesiyle aktarılan kişisel bir deneyim. Bu bir yolculuk. Canlı ve bu nedenle de her seferinde farklı.

Sanatın dönüştürücü gücüne inanıyor musunuz? Nasıl inanıyorsunuz?

Ben inanıyorum. Terapötik, eğlendirici, dokunaklı olabilir; ister hakkında düşünce üretiyor olun, ister aktif olarak sanat formunun bir parçası olun. Cevap, kendimizi onda yansımamız gerçeğinde yatıyor.

Bir yapıt üzerinde çalışırken, hangi kaynaklar size ilham veriyor? Yapıtlarınızda rüyalar rol oynuyor mu?

Her zaman farklı ancak tekrar eden ilham kaynaklarım, doğada olmak, her türlü müzik dinlemek, görsel sanat sergileri, kitap okumak ve evet, bunun hakkında rüya gördüğüm oldu.

Eğer baştan zaten bir ismi yoksa, üzerinde çalıştığınız bir yapıta bir isim vermeye ne zaman karar veriyorsunuz?

Genellikle başlık her şeyden önce gelir. Bir kelime, bir kavram, bir fikir. Ona güvenirim ve genellikle asla değiştirmem.

Sanatınızı en çok etkilediğini düşündüğünüz bir sanatçı ya da kişi var mı? Eğer böyle bir sanatçı ya da kişi varsa, kimdir?

Bana çok ilham veren ve çok saygı duyduğum birkaç kişi var. Pina Bausch, Ohad Naharin, Hofesh Shechter ve Charlie Chaplin bunlardan bazıları.

Sohbetin devamını okumak için tıklayın.

26 NİSAN

1336 şair francesco petrarch'ın provence'taki ventoux dağına çıkmış; bu tırmanış turistik dağcılığın başlangıcını işaret ediyormuş

1514 kopernik ilk defa satürn'ü gözlemlemiş

1564 william shakespeare vaftiz edilmiş

1904 kisaburō ohara tarafından çizilmiş rusya karşıtı "avrupa ve asya'nın esprili diplomatik atlası" başlıklı propaganda haritası suketarō nishida tarafından tokyo'da yayınlanmış

1912 editörleri wassily kandinsky ve franz marc olan der blaue reiter, piper verlag tarafından yayınlanmış

1954 akira kurosawa'nın yedi samuray filmi gösterime girmiş

2001 yo-yo ma'yı ilk defa istanbul'da dinledim, konseri işsanat'taydı; ma'yı sonrasında 2009, 2011 ve 2014'te olmak üzere üç kere daha istanbul sahnelerinde canlı dinleme şansına erdim

2007 efsanevi rus viyolonsel sanatçısı natalia gutman'ı ilk defa istanbul'da canlı dinledim; ilerleyen yıllarda iki kere daha istanbul'da konserine gittim

2017 philip glass'ın 80. yaşını kutlama konserinde nicolas horvath aksanat'ta konser verdi; arkadaşlarım ayşe ve gizem'le konserdeydik, sonrasında horvath'tan imza aldık

25 NİSAN

1719 daniel defoe, ilk ingiliz romanı sayılan robinson crusoe'yu yayımlamış

1792 daha sonra fransa'nın milli marşı olacak la marseillaise, claude joseph rouget de lisle tarafından strasbourg'da bestelenmiş

1856 lewis carroll, kendisine alice harikalar diyarında ve alice aynanın içinden romanlarını yazmaya ilham verecek olan dört yaşındaki alice liddell ile tanışmış

1886 sigmund freud ilk muayenehanesini viyana'da rathausstrasse 7'de açmış

1926 giacomo puccini'nin turandot operasının dünya prömiyeri milano'da gerçekleştirilmiş

24 NİSAN

 

-1184 yunanlılar truva atı'nı kullanarak truva'ya girmişler

vasa müzesi, stockholm 

(fotoğraf: mehmet kerem özel, 19.06.2016)

1961 1628 yılında ilk yolculuğunda batan 17. yüzyıl isveç savaş gemisi vasa ortaya çıkarılmış

1982 almanya adına yarışan nicole, ein bißchen frieden ile eurovision şarkı yarışmasını kazandı

1998 annemin gençliğinde seyredip hayranlıkla bahsettiği, genco erkal'dan bir delinin hatıra defteri'ni ben de seyrettim, harbiye'de kenterler tiyatrosu'nda 

 2008 dot'un en iyi yapımlarından biri olarak gördüğüm; emre koyuncuoğlu'nun yönettiği, mine tugay ile cüneyt türel'in oynadıkları david harrower'in karatavuk adlı oyununu mısır apartmanı'nda seyrettim

23 NiSAN

2010 sylvie guillem istanbul'da ilk defa sahneye çıktı; harbiye muhsin ertuğrul sahnesi'nde akram khan ile sacred monsters'ta

2016 ilk defa blitz theatre group'un bir işini seyrettim; istanbul'da kenterler tiyatrosu'nda late night  

22 NİSAN

1863 salon de paris'te jüri üyelerinin katı eser seçimine yönelik eleştirilerin ardından imparator ııı. napolyon, reddedilen çalışmaların salon des refusés sergilenmesine karar vermiş

2008 emanuel ax'ı ilk defa istanbul'da dinledim; işsanat'taydı

2010 akram khan istanbul'da ilk defa sahneye çıktı; gnosis ile

21 NİSAN

-753 romulus ile remus roma'yı kurmuşlar 

1804 gioachino rossini, henüz 12 yaşındayken italya'nın imola kentinde şarkıcı olarak sahneye çıkmış

1933 nasyonal sosyalist film test ofisi tarafından "kamu düzenini ve güvenliğini tehlikeye attığı" gerekçesiyle 29 mart'ta yasaklanan fritz lang'ın das testament des dr. mabuse adlı filminin budapeşte'de dünya prömiyeri gösterimi gerçekleştirilmiş

2009 yıllardır kayıtlarını hayranlıkla dinlediğim matthias goerne'yi istanbul'da ilk defa verdiği konserde canlı dinledim, işsanat'taydı

20 NİSAN

1611 shakespeare'in trajedisi macbeth'in bilinen ilk gösterimi londra'da globe tiyatrosu'nda gerçekleştirilmiş 

1862 ilk pastörizasyon testi fransız louis pasteur ve claude bernard tarafından tamamlanmış

1992 beş ay önce aids'den kaynaklı komplikasyonlar sonucu vefat eden freddie mercury anısına londra'nın wembley stadyumu'nda yıldızlarla dolu bir konser gerçekleştirildi; mercury'nin grup arkadaşları tarafından düzenlenen konserde elton john, david bowie, phil collins, george michael ve metallica yer almakla kalmadı, mercury phoenix trust kurularak aids araştırmaları için fon da toplandı, 72.000 biletin tamamı üç saatte tükenen konser 76 ülkede yaklaşık bir milyar hayrana canlı olarak yayınlandı.

19 NİSAN

1774 christoph willibald gluck'un iphigénie en aulide operasının dünya prömiyeri bestecinin yönetimi altında paris'te académie royale'de gerçekleştirilmiş

1927 mae west, broadway'de yazdığı ve sahnelediği sex adlı oyundaki müstehcenlik nedeniyle new york'ta 10 gün hapis cezasına çarptırılmış; sekiz gün sonra iyi halden dolayı serbest bırakılmış

1941 bertolt brecht'in cesaret ana ve çocukları adlı oyunun dünya prömiyeri zürih'te schauspielhaus'ta gerçekleştirilmiş

1995 cemal reşit rey konser salonu'nda koloratur sopranoların en ünlülerinde luciana serra'yı dinledim

2003 nina simone, philadelphia'daki curtis müzik enstitüsü tarafından fahri dereceyle ödüllendirildi