29 Ekim 2023 Pazar

aix-en-provence'da üç + üç gün - 5 : flaneur'lük...

aix-en-provence'a ilk defa 2018 nisan'ında gitmiştim; yine üç gün kalmıştım. o zaman ailemle gitmiştim, bu yaz arkadaşlarımla gittim. bu yazı dizisini hazırlamaya başlarkenki amacım bu yazki izlenimlerimi paylaşmaktı, ama önceki gidişimdeki izlenimlerimi yazmamış olduğumu ve o zaman bu seferkinden farklı bir çok yer ve mekan gördüğümü fark edince, onları da eklemeye karar verdim; başlık o yüzden üç + üç.

2018 nisan yağmurunda...

2023 temmuz sıcağında..

2018'deki seyahatimi hatırlamak ve aralarından bu yazıda kullanmak için fotoğraflara bakarken, o zaman çektiğim bir sokak köşesinin aynısını bu yaz da çekmiş olduğumu fark ettim. öyle ayak altında olan bir köşe değil burası, ama nasıl olduysa o zaman da yolum düşmüş, demek ki çok hoşuma gitmiş; tutarlılıkta üstüme yok!


2018 ve 2023 fotoğaflarından bir karma. şaraphane kamyonetinin sürücü koltuğundaki köpek, katedralin kapısındaki heykellerden birine konmuş beyaz güvercin, vitrini seyreden bir adam, kaldırımda gezen siyah güvercini gözleyen karamedi heykeli, evlerin birbirlerine gerilmiş kumaşların zemine attığı gölgeler, bunaltıcı sıcakta açılmış pencereler, ve daha önce denk gelmediğim azize margaret ile ejderha.

hıristiyan mitolojisinde ejderhayı aziz georg ile bilirim ben hep. ve tabi ki o hikayede aziz georg at üstünde ve mızrakladır ve ejderha atın ayakları altında, mızrakla alt edilmiş, öldürülmüş olandır. burada ise ejderha uslu uslu bir şahsiyetin yanında durmakta, ve o şahsiyet azize margeret imiş.
Margaret ile ejderhanın hikayesini araştırdıkça bilmediğim ilginç bilgilerle karşılaştım: meğer margaret antakya'lıymış, hıristiyanlığın ilk günlerinde onu hıristiyan olarak yetiştirmesi için bir hemşireye veren pagan bir rahibin kızıymış. güzelliği dillere destan margaret 15 yaşına geldiğinde, olibrius isimli Romalı bir yetkili, onu inancından vazgeçirip onunla evlenmek istemiş. margaret romalının teklifini reddedince işkenceye uğramış ve hapse atılmış. hapishanede şeytan margaret'e ejderha şeklinde görünmüş. direnmesine rağmen ejderha tarafından yutulan margaret elindeki haçla ejderhanın karnı parçalayarak dışarı çıkmış. kilise margaret'i çocuk doğumunun koruyucu azizesi ilan etmiş, bir tür ebelerin azizesi yani.
aix-en-provence'ın katedralindeki heykelde ejderhanın uslu halinden, azize margaret'ın şeytanı alt eden, ejderhayı evcilleştiren figür olarak betinlenmiş olduğunu çıkarsayabiliriz.


aix-en-provence'in katedrali (aziz kurtarıcı katedrali) roma dönemi tapınağının ve şehir kalıntılarının üzerine inşa edilmiş; (özellikle baptist şapeli roma forumunun üzerine denk geliyor) . dini/kutsal yerin devamlılığı açısından şaşırtıcı değil; şaşırtıcı olansa, katedrali gezerken roma dönemi döşemeleriyle karşılaşmak. 

avrupa'daki katedrallerdeyıllar içinde tahrip olan vitrayların yerine aynılarının kopyalarını yerleştirmek yerine, çağdaş sanatçılara siparişlerle modern tasarımlar elde etmek az da rastlanır. bunların en ünlülerinden ve bence en etkileyici olanlarından biri gerhard richter tarafından 2007'de tasarlanan köln katedrali'nin güney transeptinin vitraylarıdır. buradaki vitrayın soyut halini çok beğendim, tasarımcısını öğrenemedim.


2018 nisanında sokaklarda gezerken daha çok köşelerdeki heykeller dikkatimi çekmiş, onları fotoğraflamışım. 2023 temmuzunda ise güneşle yıkanan cepheler ve farklı hallerde duran panjurlar.


 ama her iki seferde de bende hayranlık uyandıran şehrin tarihi dokusu içindeki yeşiller, özellikle de ağaçlar olmuş. nisan'da mor salkımlar, erguvanlar, temmuzda yeşilin bütün doygunluğuyla ihtişamlı  ağaçlar...


ilk sabah erken saatte kaldığımız dairenin penceresine çıkınca bir de ne göreyim, karşıda, neredeyse aynı yükseklikteki bir pencerenin geniş pervazına çıkmış, sokaktan ve havadan gelen geçeni seyreden bir dişi kedi. yarım saat kadar kendini eğledikten sonra içeri girdi. sonra her sabah uyanınca ilk işim pencereye koşup kediye bakmak oldu, her sabah oradaydı. 
aşağıda sağdaki iki kare fotomontaj değil, profesyonel olmayan fotoğrafçının acemi şansı.  


2018'de anne-babamla yaptığımız seyahatte çok eğlenmiştik, özellikle bir müzede çektiğimiz eğlenceli fotoğrafları sonraki yazıma iliştireceğim. 2023 temmuz'unda arkadaşlarımla yaptığımız gezi de çok keyifli geçti, bol bol sohbet ettik, güldük; alttaki fotoğraflarımdan ve grup fotoğrafımızdan belli oluyor, değil mi...

[fotoğraflar: aylin alıveren]


[aksi belirtilmedikçe bütün fotoğraflar mehmet kerem özel'e aitti.]

Hiç yorum yok:

Yorum Gönder