istanbul kukla festivali'nin ispanyol konuğu

fotoğraflar: mehmet kerem özel, 03.11.2018, aksanat istanbul

21. istanbul kukla festivali ispanya'dan sıradışı ve aykırı bir gösteriyle sonlandı. arkamda oturan ve her set değişimi arasında gösteriyi yeren, anlamsız bulan, bitmesi için kaç bölüm kaldığını sayan baba oğul gösteri bittiğinde çılgınca alkışlıyorlardı. çünkü david zuazola seyretmesi biraz zor, biraz sevimsiz ve kesinlikle aykırı karakterlerini ve onların hikayelerini oyunun sonunda o kadar güzel bir şekilde bağladı ki, o baba oğul bile zuazola'ya şapka çıkardılar.

ispanya'da yaşayan şilili kuklacı zuazola "el fuego del tiempo" (zamanın oyunu) adlı bu gösterisini yedi bölümden oluşturmuş, her bölüm yedi dakika sürüyor ve her bölümün yönetmeni farklı. sahnede kuklacı olaraksa sadece kendisi var. "korkuluk", "ölüm" "ucube", "kurt/solucan", "vampir", "yaratık" ve "kuklacı" isimli bölümlerin başlıklarını ise onun belirlediğini, gösterinin son bölümü "kuklacı"da öğreniyoruz; her bir ismin ona okul arkadaşları tarafından takıldığını, her bölümün okuldaki bir yıla denk geldiğini. böylece bölüm aralarında duyduğumuz tenefüsteki çocuk sesleri ve bölüm başlangıçlarındaki zil sesi anlamlanıyor.

zuazola bunları anlatırken bir yandan da diğer bölümlerin sonlarında sahnenin önüne dizdiği kuklaları bohçasına atıyor, sonra kukla sahnesine geri dönüp, masanın üzerine aynı sahnenin birebirini, ama minyatürünü yerleştiriyor; kendisinin minyatür kuklası, masanın üzerine koyduğu bohçasının minyatür versiyonuyla birlikte.
o zaman gerçekten de kendi kişisel hikayesini anlattığını, okuldaki arkadaş alay ve sataşmalarının onu şu andaki insana dönüştürdüğünü, son yılında okula kukla ile geldiği için "kuklacı" lakabı takılanın aslında o olduğunu anlıyoruz. diğer bölümlerin bütün nahoşlukları anlam kazanıyor.

orta öğretimdeki okul yıllarını özlemle anmayan ben bile, zuazola'ya acıdım ve o dönemdeki durumuma şükrettim; beterin beteri varmış demek ki. ve beterlikten enfes sanatçılar yeşerebiliyor, enfes sanat eserleri çıkabiliyormuş.

aksanat tıklım tıklım doluydu. çok mutlu oldum. ancak gösterideki kuklalar ve objeler o kadar küçüktü ki, 6. sırada oturmama rağmen ben bile detaylara hakim değildim, benden geridekileri düşünemiyorum bile.
david zuazola hakkında internette araştırma yaparken youtube'da gösterinin tamamına denk geldim. buraya tıklayabilirsiniz. ben de tıklayıp, bütün detaylara vakıf olarak tekrar seyredeceğim.