kasbahlar, fas'ın yerel mimarlığının en önemli bina tiplerinden biri. bunlar kerpiç malzemeden yapılmış kale tipinde malikaneler; bulundukları köylerdeki derebeylerin konutları, köyü koruma amacını da taşıdıkları için kuleleri var.
hayalim kasbahları dışardan görmek kadar içlerini gezmekti. maalesef en büyük iki tanesi (telouet ve taourirt), geçtiğimiz eylül ayında gerçekleşen 7 şiddetindeki depremde ciddi hasar gördüklerinden kapalıydılar, sadece dışardan etraflarını dolaşabildik. (yol üzerindeki köylerin çoğunda yıkık evler vardı. yol kenarlarındaki tuğla öbeklerinin, köylüler evlerini onarsınlar diye devlet tarafından bırakıldıkları belliydi)
telouet ve taourirt kasbahlarının içine giremedik, ama neyse ki aid benhaddou köyünde rehberin "garip" itirazına rağmen, bir kasbahın içine girdik: yerel rehber, "sonraki durağınız varzazat (ingilizce ouarzazate diye yazılıyor) kasabasındaki kasbahı görürsünüz, buna girmeyin" dedi, oraya yarım saat mesafedeki kasbahın depremden dolayı kapalı olduğunu bilmiyor muydu ki bizi kendi köyünde, ücretli olarak gezilecek bir kasbahı ziyaret etmekten alıkoymaya çalıştı?.. sonradan anladık; bizi bir an önce başından savmak istiyordu, ki sonraki turu bir an önce alabilsin, ki ondan da zaman arttırırsa bir tur daha alabilsin. (sadece ait benhaddou'daki kasbahı değil, köyün tamamını kendimiz gezseymişiz daha fazla keyif alırmışız. burası ile ilgili izlenimlerim ileriki yazılarımda)
telouet kasbahı
telouet köyü marakeş'ten varzazat'a giderken ana yoldan ayrılarak ulaşılan bir yerleşim; ounila vadisi'nin başlangıcını oluşturuyor. sıradan turist rotasının dışında bir köy burası. köyün kasbahı ise sıra dışı heybette; maalesef depremde ciddi hasar görmüş.
taourirt kasbahı
taourirt kasbahı varzazat kasabasında bulunuyor. müthiş görkemli bir yapı. maalesef onun da içini göremedik.
yapı heybetli ancak önünden geniş bir yol geçiyor; dolayısıyla çevresindeki dokudan yalıtılmış, bir obje, hatta dekor, film platosu gibi duruyor. bu haliyle oldukça yapay bir hissi var maalesef.
film platosu lafını boşuna etmedim; varzazat fas'ın sinema başkenti. burada bir kaç tane büyük film stüdyosu var. kasabaya yaklaşırken, yoldan içerde ve uzakta birebir inşa edilmiş devasa film dekorları (mesela mısır tapınakları) seçiliyor. bazı tur otobüsleri dekorların yakınına kadar gidiyorlar.
varzazat'ta bir sinema müzesi de var. biz ilginç bulmadığımız için ne film platolarına yaklaştık ne de müzeyi gezdik.
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder