12 Ekim 2009 Pazartesi

ilhamını chagall'den alan grotesk gösteri










teatr groteska'nın 13 eylül'de prömiyer yaptığı en yeni yapımı "hommage a chagall" krakov'daki bir akşamımı şenlendirdi.

"hommage a chagall" sözsüz, sadece müziğin eşik ettiği, farklı tiyatro teknikleri (kukla tiyatrosu, mim tiyatrosu, masklı tiyatro, video projeksiyon) ve farklı kukla tekniklerini (parmak kuklası, ipli kukla, sopalı kukla, gölge tiyatrosu) birarada kullanan disiplinlerarası, ufuk açıcı bir gösteriydi.

öyle bir hayalgücü ki; chagall'dan ilhamını alan, ona selam duran ama bir o kadar da özgün.
farklı tekniklerin bir arada kullanılması sayesinde chagall'in büyülü, masalsı dünyasının en önemli özelliklerinden biri olan ölçeksizliğin başarıyla yansıtılması sağlanmış; baş karakterler olan adam ile kadının iki farklı boyutta (biri 1 metrelik, diğeri 50 cm'lik) ipli, ayrıca sopalı ve parmaklı olmak üzere dört farklı ölçekte kuklası hazırlanmış, bir de bunlara oyuncuların başlarına maskeler geçirerek canlandırdıkları normal insan boyutu eklendiğinde beş farklı ölçekte durmadan gidip gelen; bir an normal boyutlarda bir odanın içi veya çiftlik bahçesi canlandırılırken, hemen ardından kırlar üzerinde uçabilecek kadar küçük bir ölçeğe inen, biraz sonra da bütün dünyanın sahneye sığdığı bir boyuta dönüşen bir sahnelemeyle karşı karşıya kalıyor insan.
bu ölçek çeşitliliği tabii ki hem müthiş bir hayalgücü hem kusursuz bir kurgu hem de anlatıma büyük bir özgürlük getiriyor.
aynı anda sahnede; üstten kumanda edilen ipli kuklalar hareket ederken, altta da yatay bir perde ile gizlenmiş platformun arkasından parmak kuklası oynatılıyor. ayrıca gerçek insan boyutundaki karakterler de aynı anda sahnede rol alıyorlar; tam da chagall'in dünyasındaki aynı karakterlerin tek bir resim içinde farklı boyutlarda bir kaç defa ortaya çıkması gibi yaratıcı, dinamik, sürprizli ve masalsı bir dünya yaratılmış.

75 dakika boyunca adam ile kadın'ın, adem ile havva'nın, chagall (ünlü yeşil ceketli erkek figürü) ile bella'nın (ünlü kırmızı elbiseli kadın figürünün); yani, görünmez eller tarafından neredeyse çırılçıplakken temizlenerek (yani yaratılarak) cennette gönderilen bir çiftin evlilik törenlerinde elmayı ısırmalarından dünyaya düşüşlerine, kötülük (grotesk kafa ve beden maskeleri ile temsil edilen beş karakter) ile savaşlarına, onları cehenneme yollamalarına rağmen kendilerinin de kaçınılmaz ölümle karşılaşmalarına, zamanın döngüselliğine ve mezarlarından tekrar doğuşlarına kadar bütün bir hayatı, chagall'in resimlerindeki atmosfer, renk ve figürler ile üç boyutlu olarak taşınmış sahneye.

adolf weltschek'in yönettiği gösterideki büyüyü gerçekleştiren 11 genç oyuncu; oyun boyunca durmadan değişerek farklı kılıklara giriyorlar, bazıları iki bazıları üç karakteri birden canlandırıyor. selama çıktıklarında kollarının altındaki maskelerden anlıyoruz bunu.



yolu krakov'a düşenler teatr groteska'nın herhangi bir gösterisini mutlaka izlemeli; topluluğun internet sitesi de çok yaratıcı.
yolu 22 ekim'den itibaren istanbul'a düşecek chagall sergisi kapsamında, keşke pera müzesi bu gösteriyi istanbul'a getirseydi; sergiyi müthiş bir şekilde tamamlardı...

Hiç yorum yok:

Yorum Gönder