fotoğraf: bernd von jutrczenka
berlin'de her sene mayıs ayında yapılan almanca konuşulan ülke tiyatroları buluşması başlamış. eleştirmenler her sene on kadar oyunu seçiyorlar ve bu oyunlar berlin'e konuk oluyor. bu sene münih'ten dört, zürich'ten iki, stuttgart, berlin ve viyana'dan birer, ve ruhrtriennale prodüksiyonu bir oyun seçilmiş buluşmaya.
tabii, seçilen oyunlar her sene tartışma yaratıyor. tiyatronun günlük hayatın ve kültürün önemli bir parçası olduğu bir coğrafyada bu tartışmalar zedeleyici değil; çoğaltıcı ve zenginleştirici.
buluşma kapsamında prusya bankası vakfı (stiftung preußische seehandlung) 1988'den beri berlin tiyatro ödülü veriyor.
ödül tarihi yönetmen, yazar, koerograf, oyuncu, sahne tasarımcısı ayrımı yapmadan almanca konuşulan ülkelerde sahne sanatları alanında ürün veren isimlerle dolu: george tabori'den pina bausch'a, heiner müller'den elfriede jelinek'e, bruno ganz'dan bert neumann'a, christoph marthaler'e zengin bir liste..
internetten de ulaşılabilen listede hem şimdiye kadar ödül alanların listesini hem de her yılın jürisini oluşturan isimleri görmek mümkün.
bu seneki ödül, bir kaç senedir münchner kammerspiele'nin genel sanat yönetmeni olan johan simons'a verilmiş. simons'un önemli bir tiyatro adamı olmasının ötesinde, jürinin bu ödülü ona vermesinin gerekçesi bence çok anlamlı:
"eğer bir yönetmen sınırların -dil sınırlarının, ülke sınırlarının, tür (genre) sınırlarının- ötesine geçen bir tiyatroyu savunuyor ve temsil ediyorsa, o zaman johan simons.
simons münih'teki hesaplı-kitaplı kammerspiele'yi çok dilli bir ekiple tekrar hakiki bir sanatçı tiyatrosuna dönüştürdü ve repertuvar tiyatrosu ile proje bazlı grup çalışması, provoke edici fikir teatisi ile yerel kökleşmişlik gibi bağdaşmazlıkları kolaylıkla yanyana getirmeyi başardı."
jüri değerlendirmesinin ne kadar isabetli olduğunu, az da olsa münchner kammerspiele deneyimlerimden ben de şahidim.
iki yıl önceki münih seyahatimde izlediğim üç münchner kammerspiele oyunu hala hafızamda. ostermeier ve simons rejilerinin yanısıra, fin yönetmen kristan smeds'in sadece münchner kammerspiele için tasarladığı dostoyevski projesi "der imaginaere sibirische zirkus des rodion raskolnikow" (rodion raskolnikov'un hayali sibirya sirki) olağanüstü bir işti.
aynı şekilde; geçen yaz poznan'da izlediğim meg stuart'ın damaged goods topluluğu ile münchner kammerspiele ortak projesi "built to last" da öyle.
tiyatronun bu seneki ortak projelerinden biri olan alain platel'li "tauberbach" ise berlin buluşması dahil önümüzdeki yaz ve 2014-15 sezonunda bayağı kapsamlı bir turneyle avrupa sahnelerine konuk olacak; çok konuşulan bu yapımı mutlaka bir yerlerde yakalamak niyetindeyim.
johan simons'un, önümüzdeki yıldan itibaren heiner goebbels'in yerine ruhrtriennale'nin yeni üç yıllık döneminin genel sanat yönetmenliğini üstleneceğinin haberini vererek ve bir simons yapımını en yakın zamanda istanbul tiyatro festivali'nde görmek dileğimle yazımı bitiriyorum..
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder