polonya'da 05

poznan polonya'nın nüfus olarak dördüncü, refah seviyesi olarak ikinci şehri.
nüfusu 550.000 kişi. şehirde ağırlıklı olarak üniversite öğrencileri yaşıyor; dolayısıyla genç bir nüfusa sahip.
berlin'e sadece iki saat uzaklıkta olması poznan'ın gerek ticari gerekse kültürel bağlantılarının kuvvetli olmasını sağlıyor.

şehrin hemen yanıbaşındaki malta gölü'nden adını alan malta festivali 1991 yılından beri düzenleniyor. önceleri göl kenarındaki rekreasyon alanlarında ve şehrin sokaklarında açıkhava, büyük boyutlu kukla ve sirk gösterileri ile başlayan ve adı "uluslararası tiyatro festivali malta" olan etkinlik üç yıl kadar önce köklü bir değişim geçirmiş. "malta festivali poznan" adını alan etkinlik sadece tiyatro gösterilerine değil konserlere, çağdaş sanat sergilerine ve dans gösterilerine evsahipliği yapmaya başlamış.

festival ofisi 

(bütün eşyalar geri dönüştürülmüş malzemeden)

festivali düzenleyen vakıf belediyeden, bulunduğu bölge idaresinden ve kültür bakanlığından büyük mali yardım sağladığı gibi, sponsor firmaların da büyük desteğini almakta.
[gel de şimdi iksv'yi düşünmeden etme! sadece işadamlarından kurulu, belediye veya devlet desteği minimumda bir işletme. o yüzden de poznanlılar needcompany'i veya meg stuart'ı 15 zloti'ye (10 tl.) izleyebiliyorlar, iksv'nin tiyatro festivali'nde yabancı toplulukların biletleri fahiş fiyatlarda oluyor. herhalde iksv'yi de belediye veya devlet hakkıyla desteklese, onlar da bir ticari işletmeden ziyade gerçek bir vakıf gibi çalışabilirlerdi. hoş, biletlerden vergi kesilmiyor olması bile aslında az buz bir şey değil.]

malta festivali üç yıldır, her yıl belirlenen bir tema altında ve bir çağdaş sanatçının ortak artistik direktörlüğünde gerçekleşiyor. bu yılki sanatçı romeo castellucci, tema ise "oh man, oh machine".
tabii program sadece bu temaya uygun etkinliklerden oluşmuyor. malta festivali bayağı kapsamlı bir programa sahip: tema dışında, konser etkinliklerinin toplandığı "man-music-machine" adlı bir bölüm (ki bu bölümde atoms for peace gibi, kraftwerk gibi sıradışı müzik grupları var), "malta sahnesi" adı altında meg stuart, jan lauwers, castellucci gibi uluslararası sanatçıların yanısıra çoğunluğu poznan'lı tiyatro topluluklarından oluşan bir bölüm, art stations vakfı tarafından finanse edilen ve ulusal-uluslararası çağdaş koreografileri sunan "stary browar malta'da yeni dans" bölümü (ki bu seneki programda türkiye'den begüm erciyas da vardı), çağdaş sanat sergilerinden oluşan görsel sanatlar bölümü ve bence festivalin en canalıcı bölümü: "generator malta".

"generator malta" şehrin tam ortasındaki büyük ama ölçeksiz olmayan wolnosci (özgürlük) meydan'ındaki etkinliklere verilen ad.
burada, sabahın mahmur saatlerinden gecenin iyice içlerine kadar süren, 7'den 70'e poznanlıları seyirci olarak bırakmayıp bizzat katılımcıya dönüştüren bir sürü etkinlik: yoga, tai chi, yaşlılar için çağdaş dans, çocuklar için atölyeler, tango kursları, benim ilk defa rastladığım sessiz disko (gecenin 1'i, herkesin kulağında kulaklıklar tepinmekte), toplantılar, söyleşiler..
ayrıca; geçici mimari düzenlemeyle ve yeniden kazandırılmış malzemelerle tasarlanmış mekanlar: hamaklar, bahçeler, çocuklar için oyun alanları..
ayrıca; ekolojik ürünler satan dükkanlar, el yapımı tasarım ürünler satan akademi öğrencileri, bedava klasik, pop, rock, caz konserleri ve sinema gösterimleri..
yeme-içme mekanında her iki günde bir değişen aşçılarla yerel mutfağın çağdaş yorumları..

bu sene üç günlüğüne deneyimleme şansını yakaladığım malta festivali'nin bence en önemli özelliği içinden geçmekte olduğumuz 21. yüzyılı yani şimdi'yi, an'ı yakalamaya çalışıyor olması.