"Adak"tan..

"Osman Şahin diye bir yazar var, bilir misin?"

"Ölüm Oyunları diye bir kitabını okumuştum."

"Bir keresinde kruvaze bir ceket dikmiştim ona. Son derece kibar, güleç yüzlü bir beyefendi. Neşeli bir bilgeliği var. Bir sürü hikâye anlatırdı. Askerliğini yaparken öyküleriyle bir yarışmaya katılmış. Ödülü aldığını öğrenir öğrenmez annesine mektup yazmış. Annesi okuma yazma bilmeyen köylü bir kadınmış. Yazar, mektubu annesine başkasının okuyacağını bildiği için en açıklayıcı şekilde yazmaya çalışmış. Demiş ki 'Güzel anacığım, Türkiye'nin çok önemli bir kurumunun açtığı bir yarışmada yazdığım hikâyelerle "en" birinci oldum.' Derken bir ay sonra yazara köyden bir mektup gelmiş. Okul defterinden yırtılmış bir kâğıda eğri büğrü harflerle yazılmış kısa bir mektup. Belli ki bir ilkokul çocuğuna yazdırılmış. Cevap şöyle: 'Evladım, birinciliğini tebrik ederim. İnşallah ikinci de olursun, üçüncü de.'"

Bora kahkaha atarak Helin'e doğru eğilir iyice, "Vay be, ne harika kadınmış!"

"Osman Şahin pek anlayamamış bu temenniyi, tezkereyi alır almaz köyüne dönmüş. Bakmış ki annesi elma ağacının altında kurutmalık elmalarla sofralıkları ayırıyor. 'Anne' demiş, 'birinciliğimi beğenmedin mi?' Annesi birkaç tane elmayı iki eliyle avuçlayarak oğluna uzatmış. Demiş, 'Birinciyi ne yapayım, bak bunlar böyle yan yana daha çok.'
"Diyeceğim, o kadın toplaya toplaya hissediyormuş dünyayı, saya saya değil. Etrafına bakınca taneleri değil bereketi görüyormuş çünkü."

Bora düşüncelidir, "Hayret, şimdi şeyi fark ettim, dil farkını... Ana oğul arasında nasıl dil farkı olur? İkisi de aynı elmaların insanı."

Helin sofrayı topluyordur, "Dünyaya nasıl alışırsan öyle konuşursun."


-Sema Kaygusuz, "Karaduygun" adlı kitaptaki "Adak" hikayesinden..
Doğan Kitap 2012, Metis Yayınları 2015

"Yüzünde Bir Yer"den..

"Ölümünün üstünden epey geçmiş olsa da ondan artakalan hüznü ur gibi besliyordun göğsünde. Nehirden dönerken babaannenin kederi gizeminden sıyrılmaya, ona ilişkin bir görüntü anbean berraklaşmaya başladı. Dokunaklı bir fotoğraf anıydı aklından silinmeyen:
Basık hava yüzünden soba dumanlarının sokakları boğduğu Samsun'da bir kış akşamı. Otobüsler tıklım tıklım. Kadınlar avaz avaz çocuklarını eve çağırıyorlar. Sen henüz on yaşındasın. Taş döşeli yokuşun tepesinde, bir evin bahçe duvarına oturmuş ayaklarını sallaya sallaya gelen geçene bakıyorsun. Üstünde nefti bir pardösü, taşıdığı pazar torbaları yüzünden kolları upuzun, yokuşun altında yavaş yavaş belirginleşiyor babaannen. Eşarbı hafif arkaya kaymış. İnsanlar yanından gelip geçerken başıyla selam verip gözlerini yere indiriyor, belli ki kimseyle konuşmak istemiyor. Halinde bir kuş tedirginliği. Uzaktan bakınca hantal bir duruşu var, boynu omuzlarının arasına sıkışmış. İçinden geçtiği zamansallığı umursamaksızın başı eğik kendi zamanını yaşıyor. Söyleşecek kimse kalmamış gibi dünya ıssız onun gözünde. Baktığı yerlerde kendini bulamıyor. Seni fark ettiği an geniş bir gülümseme kaplıyor yüzünü. Sadece ağzıyla değil, burnuyla, alnıyla, yük çeken omuzlarıyla beraber, bütün mahalleye yayılan bir arzuyla gülümsüyor. Güzel bir ülkeye bakıyor sanki. Gözlerinde pırıltılı bir sadakat. Bu kusursuz an gelip geçtiğinde iyileşmeyecek bir yara açılıyor içinde. Elinde fotoğraf makinesi, nereye gidersen git bu gülüşü asla yakalayamayacağını henüz bilmiyorsun."

-Sema Kaygusuz
Metis Yayınları

"Yere Düşen Dualar"dan..

"Korkuyu tanırım. İnsanın korkunca nasıl çaresiz kaldığını, düşüncelerin nasıl cıva gibi birbirine uzak köşelere saçıldığını iyi bilirim. Günün en huzurlu anlarında, gölgelerin uzadığı vakit, kendimden iki kat büyüklükte çıkarım kurbanlarımın karşısına. Çoğu, elimde silah olmayışından bir an için umutlanır. Ama, o tekinsizliğim yok mu, meraksızlığım, her şeyi çoktandır gördüğümü hissettiren tavrım, kurbanlarımı allak bullak eder. Önce ruhlarını avuçlarım onların. Uğursuzlara ilişkin dinledikleri bütün masallar, bir tek adamı anlatan gerilimli bir söylenceye, ellerinde diken çizdiğinden başka yara olmayan yalnız bir çiçekçiye, bizzat şahsıma dönüşür. ... Doğanın yanıltıcı durağanlığı ve gizemli ıslığı eşliğinde, yapayalnız olduklarına inandırarak kayboluşlarının kefaretini alırım ellerinden. ... Ben uğurlarını alırım onların, geçmişlerini ve her keresinde temize çekilen bir geçmişin en sağlam kanıtlarını. İçlerinden bazıları öyle bir yanılgıya düşer ki, canlarını bağışladığım için bana minnetle bağlanırlar. Aramızda geçenleri anlamsız bir sadakatle gizleyerek, bir zamanlar kırda bir yerde soyulduklarını kimseye anlatmazlar. Bunu neden yaptığıma gelince yanıtı çok basit. Kırlarda yapayalnız dolaşmaktan korkarım çünkü."

- "Yere Düşen Dualar"dan,
Sema Kaygusuz,
Doğan Kitap 2006 - Metis Yayınları, 2014

2015-2016 sahne sanatları sezonu

(01 eylül 2015 - 31 ağustos 2016)

tiyatro 
.a bien y réfléchir, et puisque vous soulevez la question, il faudra quand même trouver un titre un peu plus percutant. nicolle-rassov/nicolle 26000 couverts ***** (06hzr, paris)
.the encounter popescu-mcburney/mcburney complicite ***** (01-02nsn, atina)
.macbeth – iki kişilik kâbus shakespeare-uyanıksoy-temuçin/akal tiyatro bereze ***** (11mrt, 21hzr)
.late night blitz theatre group/blitz theatre group blitz theatre group ***** (23nsn)
.die kleinen füchse hellman/ostermeier schaubühne ***** (11tem, berlin)

.gülünç karanlık lotz/erpulat bakırköy belediye tiyatrosu ****.5 (22nsn)
.en kısa gecenin rüyası shakespeare/aydoğan moda sahnesi ****.5 (06şbt)
.faust I & II goethe/stemann thalia theater ****.5 (26hzr, münih)
.die dreigroschenoper brecht-weill/wilson berliner ensemble ****.5 (14mys)
.soğuğunca acımaya başlar labute/erol tiyatroperest ****.5 (28mrt)
.hamlet shakespeare-tiger lilies/tulinius republique theatre ****.5 (15ekm)
.artık hiç bi’şii eskisi gibi olmayacak sil gözyaşlarını yılmaz/yumuşak mek’an ****.5 (06ekm)
.olsa olmalı olabilir ives-temuçin/temuçin tiyatro bereze ****.5 (24mrt)
.sezonun kâbusu strindberg-selen-aktaş/selen-aktaş tiyatrotem ****.5 (10mrt)
.remote mitte kaergi rimini protokoll & gorki theater ****.5 (07tem, berlin)
.letter to a man dumais-lvowski/wilson change performing arts & baryshnikov production ****.5 (20eyl, milano)

.les larmes d’oedipe sofokles-mouawad/mouawad au carré de l’hypoténuse **** (01hzr, paris)
.trom topor-ünal/donatan seyyar sahne **** (21ksm)
.kadınlar aşklar şarkılar yılmaz/vural mek’an **** (19nsn)
.inflammation du verbe vivre sofokles-mouawad/mouawad au carré de l’hypoténuse **** (01hzr, paris)
.yeraltından notlar dostoyevski-erkal-arıcı/mordeniz seyyar sahne **** (12şbt)
.bir delinin hatıra defteri gogol-emüler/emüler tatbikat sahnesi **** (14nsn)
.dikkat bunu ben de yaparım! hornby/salihoğlu dot **** (29nsn)
.george dandin / la jalousie du barboillé moliere/pierre comedié-française **** (05hzr, paris)

.orestie, une comedie organique aiskhylos-castellucci/castellucci odeon-theatre de l’europe ***.5 (20ara, paris)
.kasap babür/dinçol ikincikat ***.5 (23mrt)
.açlık hamsun/nalbantoğlu sarı sandalye ***.5 (12mrt)
.kim var orada? açıkdeniz-yalaz-keskin-eren/açıkdeniz-yalaz-keskin-eren bgst ***.5 (15şbt)
.die raeuber schiller/haussmann berliner ensemble ***.5 (07tem, berlin)
.un chapeau de paille d’italie labiche/barberio corsetti comedié-française ***.5 (05hzr, paris)
.terore e miseria del terzo reich brecht/cherstich teatro franco parenti ***.5 (27eyl, milano)

.bütün çılgınlar beni sever tsanev/aydoğan moda sahnesi *** (24ekm)
.kar küresinde bir tavşan özbudak/engin ikincikat *** (30eyl)
.p*rk marçalı/marçalı ikincikat *** (05mrt)
.babil celkan/celkan bulut t. & emek sahnesi *** (31ock)
.onikinci gece shakespeare/biliş istanbul büyükşehir belediyesi şehir tiyatroları *** (28ekm)

.dil kuşu temur/şamlıoğlu destar **.5 (03mrt)
.brechTime turci/turci teatro zeta l’aquila **.5 (25eyl, milano)
.hamlet shakespeare/dromgoole-buckhurst shakespeare’s globe **.5 (11ksm)
.aşk delisi shepard/özcan oyun atölyesi **.5 (30ock)
.seviyoruz ve hiç bir şey bilmiyoruz rinke/aydoğan moda sahnesi **.5 (21ock)
.yalınayak müzikal kolektif/sertdemir altıdan sonra tiyatro **.5 (07mrt)
.antabus şahiner/yazar tatbikat sahnesi **.5 (16mrt)
.çağrılmayan yakup cansever/tataroğlu duende **.5 (15nsn)

.köpek, kadın, erkek berg/aydoğan moda sahnesi ** (05ksm)
.berlin alexanderplatz döblin-hartmann/hartmann deutsches theater berlin ** (12tem, berlin)
.yol akdağ/akdağ tiyatro tek ağaç ** (18mrt)
.song lima-tysona/cortese ranters theatre ** (04eyl)
.şato kafka-tandoğan/tandoğan küçük salon *.5 (21ksm)
.karlsson pa taket lindgren/öberg dramaten *.5 (18hzr, stockholm)
.köprüden görünüş miller/tekindor oyun atölyesi *.5 (23ock)
.cuento de aguas narciso/narciso *.5 (19eyl, napoli)
.la femme... napuliten de luca/de luca * (18eyl, napoli)
.kışdönümü harris/daltaban dot * (20nsn)


bale - dans
.primal matter papaioannou athens festival ***** (03ekm, vicenza)
.still life papaioannou onasis cultural center ***** (19-20mrt, antwerp)
.john newson dv8 ***** (19ara, paris)
.start again (the missing door – the lost room – stop-motion) carrizo - chartier – leon & lightfoot ndt 1 ***** (14-15ksm, amsterdam)

.verklaerte nacht keersmaeker rosas ****.5 (08hzr, paris)
.sen balık değilsin ki tomasyan çıplak ayaklar kumpanyası ****.5 (02ksm)

.the land carrizo residenztheater münchen  **** (24hzr, münih)
.noetic cherkaoui goteborgsoperans danskompani **** (04hzr, paris)
.polyphonia – alea sands - le sacre du printemps wheeldon - mcgregor – bausch ballet de l’opera national de paris **** (18ara, paris)
.fractus V cherkaoui eastman **** (07hzr, paris)
.neue stücke 2015 (somewhat still when seen from above – the lighters, dancehall polyphony – in terms of time) clinkard – bengolea & chaignaud – etchells tanztheater wuppertal pina bausch**** (24eyl, wuppertal)
.oggi, niente... odman **** (03ksm)
.exhibition – ma mere l’oye – bolero cherkaoui – verbruggen – bejart ballet vlaanderen **** (03hzr, antwerp)
.ciudedela bigi **** (10tem, bonn)
.links (selon desir – air – links) foniadakis  greek national opera ballet **** (03nsn, atina)

.für die kinder von gestern, heute und morgen bausch bayerische staatsballett ***.5 (27hzr, münih)
.simple present - kimlik akyay - gökdoğan & bilgen ***.5 (16şbt)

.uçuruma doğru lezzet lokantası fırıncıoğlu *** (23ekm)
.biz – bedr dehmen *** (11ksm)

.erma kanellopoulou ** (03ksm)
.romeo ja julia horecna suomen kansallisooppera * (27eyl, helsinki)
.work-in-progress sunum adams phillip adams dance project * (10eyl)


opera 
.dialogues des carmelites poulenc/carsen nationale opera & ballet, nederlands ***** (13ksm, amsterdam)
.la boheme puccini/cura kungliga operan **** (13hzr, stockholm)
.l’elisir d’amore donizetti/asagaroff teatro alla scala ***.5 (23eyl, milano)
.turandot puccini/marelli kungliga operan *** (14hzr, stockholm)
.madame butterfly puccini/harms kungliga operan *** (15hzr, stockholm)
.the rococo machine sandström/ancker drottningholms slottstheater *.5 (19hzr, drottningholm)


müzikal – şov - burlesk 
.singing in the rain freed/carsen theatre du chatelet ***.5 (19ara, paris)
.icon icon icon ***.5 (17hzr, stockholm)


yeni sirk
.mutfak ve itiraflar carroll-soldevila les 7 doigts de la main *** (25ara)


kukla 
.dünyanın yemeği tiyatro tem ***** (13şbt)
.appesa ad un filo di filippo marionette **** (27eyl, milano)


sokak tiyatrosu 
.swoon! strange fruit ***** (14eyl)
.aire show circo activo ***.5 (26eyl, milano)
.the shay street show shay wapniaz *** (26eyl, milano)
.crash! duo artemis **.5 (27eyl, milano)


festivaller 
torinodanza festival (09 eylül – 04 kasım, torino)
.impromptus waltz sasha waltz & guests ****.5 (19eyl)

milanoltre festival 2015, 29a edizione ... e la danza continua (21 eylül – 07 ekim, milano)
.au temps ou les arabes dansaient meddeb la compagnie de soi/radhouane el meddeb ****.5 (25eyl)
.complexe des genres brunelle compagnie virginie brunelle **** (22eyl)
.sopra di me il diluvio cosmi compagnia enzo cosimi ** (26eyl)

30th romaeuropa festival (23 eylül – 08 aralıki roma)
.schwanengesang schubert/castellucci societas rafaello sanzio ****.5 (08ksm)
.io, nessuno e polifemo dante/dante teatro biondo stabile di palermo ****.5 (07ksm)
.ode to the attempt martens *** (07ksm)

a corner in the world 
.the maids evazzadeh the counter institute *** (16ekm)

18. uluslararası istanbul kukla festivali (15-26 ekim)
.kişot bambalina teatre pracicable ***** (17ekm)
.eve giden kadın & benim bir adım var ruizendaal tavyan kukla tiyatrosu *.5 (24ekm)

20. istanbul tiyatro festivali (03 – 28 mayıs)
.hate radio rau/rau international institute of political murder ***** (15mys)
.d’apres une histoire vrai rizzo ccn de montpellier ***** (26-27mys)
.verborgen gezicht pamuk/arslan onderhetvel – t’arsenaal mechelen, platform 0090 ****.5 (07mys)
.dewelwillenden little-cassiers-jans/cassiers toneelhuis – toneelgroep amsterdam **** (06-07mys)
.büyükannem bir taş bostancı-oğultekin **** (09mys)
.godot’yu beklerken beckett-tekand/tekand studio oyuncuları ***.5 (03mys)
.the complete deaths shakespeare-crouch/crouch spymonkey ***.5 (24mys)
.zululuzu teodósio-jardim-mendes/penim teatro praga ***.5 (19mys)
.ân yula/yula *** (22mys)
.ham havayi sadri/mahian shieveh theater group ** (17mys)
.o/hâkkari’de bir mevsim edgü-çene-şişman-tuna/tuna-şişman sarı sandalye ** (05mys)
.en kötü iş tuna *.5 (20mys)
.e.mülteci.com ecer/ecer * (10mys)

2th pyka puppet festival (02-09 haziran, paris)
.leonce et lena büchner/callies cie le pilier des anges ***** (02hzr)
.happy bones solce/solce ***** (06hzr)
.spleen baudelaire/mannes figurentheater wilde & vogel **** (04hzr)
.du reve que fut ma vie trouve-berthou/gabillaud-lamy cie les anges au plafond **** (07hzr)

foreign affairs (05 – 17 temmuz, berlin)
.winterreise schubert-kentridge ***** (13tem)
.en avant, marche! platel-van laecke-prengels nt gent / les ballets c de la b ****.5 (6tem)
.ubu and the truth commision taylor-kentridge handspring puppet company ****.5 (13tem)
.guilty landscapes, episode II verhoeven ****.5 (13tem)
.refuse the hour kentridge ****.5 (09tem)
.drawing lessons I kentridge ****.5 (08tem)
.drawing lessons II kentridge ****.5 (08tem)
.drawing lessons III kentridge ****.5 (08tem)
.drawing lessons IV kentridge **** (09tem)
.drawing lessons V kentridge ***.5 (09tem)
.zvizdal baele-degryse-blisson berlin ***.5 (08tem)
.this is offal kelley **.5 (13tem)
.urban mermaid xaba * (13tem)

2015-2016 müzik sezonu

(01 eylül 2015 - 31 ağustos 2016)

.s. bach, matthaeus passion: sunhae im – kristina hammarström – werner güra – sebastian kohlhepp – konstantin wolff – andre schuen – rene jacobs - rias kammerchor – akademie für alte music berlin ***** (21eyl, conservatorio sala verdi - milano)
.rudolf buchbinder - borusan istanbul filarmoni orkestrası ***** (07nsn, lütfi kırdar km)
.rudolf buchbinder - borusan istanbul filarmoni orkestrası ***** (06nsn, lütfi kırdar km)
.laszlo fenyoe – krzysztof penderecki - borusan istanbul filarmoni orkestrası ***** (21nsn, lütfi kırdar km)
.blixa bargeld – teho teardo ***** (13mys, zorlu psm - drama sahnesi)
.misia ***** (25mrt, crr ks)
.emerson string quartet ***** (09mrt, crr ks)
.a painted tale: nicholas phan – ann marie morgan – michael leopold ***** (29mrt, crr ks)
.jodie devos, caroline meng, le quatuor giardini ***** (06hzr, theatre des bouffes du nord - paris)
.elina garanca ***** (20ara, opera garnier  - paris)
.minimalist dream house: katia & marielle labeque – david chalmin – raphael seguinier – nicola tescari ***** (20ksm, borusan müzikevi)
.diana krall ***** (27ekm, zorlu psm)
.g.mahler, 5. senfoni: daniel harding, filarmonica della scala ***** (27eyl, teatro alla scala - milano)
.maxim vengerov, ayşen ulucan, ellen jewett, özcan ulucan, richard rozsa, birsen ulucan, romain guyot ***** (27ock, crr ks)
.g.hupperrtz, metropolis: frank strobe, filarmonica della scala ***** (20eyl, teatro degli arcimboldi - milano)
.helene grimaud – basel oda orkestrası ***** (19ock, işsanat)
.anna lucia richter - marianne crebassa - wiebke lehmkuhl - werner güra - christian immler – choeur de l’orchestre de paris – thomas hengelbrock – orchestre de paris ***** (17ara, philarmonie - paris)
.anne sofie von otter – thibault noally – les musiciens du louvre ***** (23şbt, işsanat)
.miguel poveda ***** (26şbt, işsanat)
.gidon kremer – katia buniatishvili – kremerata baltica ***** (05şbt, işsanat)
.leonard bernstein: anniversaries: sebastian knauer & jamie bernstein ***** (12ara, borusan müzikevi)
.patti smith ****.5 (23hzr, zorlu psm)
.band-o-neon, orquesta tipica de tango – bağdasar bayvertyan – luis cardenas ****.5 (26nsn, crr ks)
.maisky trio ****.5 (28nsn, crr ks)
.joshua bell ****.5 (15mys, zorlu psm)
.borusan quartet – band-o-neon, orquesta tipica de tango ****.5 (01şbt, süreyya operası)
.r.de simone: stabat mater: quartetto vocale gospel – fisarmoniche – mario nappi – maurizio agostini – orchestra, coro e coro di voci bianche del teatro di san carlo ****.5 (16eyl, teatro di san carlo - napoli)
.thindersticks **** (27mys, zorlu psm)
.norma: maria pia piscitelli – ekaterina gubanova – massimo giordano – dan paul dumitrescu – ana puche – ilker arcayürek – sascha goetzel – george enescu filarmoni korosu - borusan istanbul filarmoni orkestrası **** (12mys, lütfi kırdar km.)
.g.mahler, 2. senfoni: çiğdem soyarslan – elena zhidkova – wiener singakademie – sascha goetzel – borusan istanbul filarmoni orkestrası **** (14ock, lütfi kırdar km.)
.daniel müller-schott – baiba skride – lauma skride **** (08mrt, işsanat)
.sarah chang – sascha goetzel – borusan istanbul filarmoni orkestrası **** (22ekm, lütfi kırdar km.)
.walter rios quintet – mariel dupetit **** (27nsn, crr ks)
.katia & marielle labeque – gürer aykal - borusan istanbul filarmoni orkestrası **** (19ksm, lütfi kırdar km.)
.pascal contet & miguel chevalier **** (27ksm, borusan müzikevi)
.renaud garcia-fons & derya türkan **** (26ksm, babylon bomonti)
.alice coote – marc albrecht – nederlands philharmonish orkest **** (15ksm, concertgebouw -amsterdam)
.ensemble intercontemporain **** (06mrt, crr ks)
.sumi hwang, priit volmer, rolf bromann, martin tzonev, tamás tárjanyi - hendrik vestmann - stephan zilias - christopher sprenger - marco medved - beethoven orchester bonn **** (10tem, theater bonn - bonn)
.leyla gencer şan yarışması finali: deirdre angenent - dongho kim - marigona qerkezi - giovanni romeo - ayşe şenoğul - jonathan winell - hubert zapior - antonio pirolli - borusan istanbul filarmoni orkestrası ***.5 (11eyl, süreyya operası)
.ufuk & bahar dördüncü – sascha goetzel - borusan istanbul filarmoni orkestrası ***.5 (31mrt, lütfi kırdar km.)
.leyla gencer şan yarışması yarı finali ***.5 (09eyl, süreyya operası)
.kit armstrong – sascha goetzel - borusan istanbul filarmoni orkestrası ***.5 (14ara, lütfi kırdar km.)
.residenz solisten ** (25hzr, cuvillies-theater - münih)

 44. istanbul müzik festivali (01-24 haziran)
.patricia petibon – andrea marcon – venedik barok orkestrası ***** (20hzr,  aya irini)
.alexei volodin – tilbe saran – mert fırat ****.5 (10hzr,  st.antuan kilisesi)
.deniz küstü: michael ellison, simon jones, zeynep tanbay *** (11hzr-14:00, süreyya operası)

festival o/modernt , confidencen (10-15 haziran, stockholm)
.the harmonious blacksmith: evelyn glennie, daniel rowland, hugo ticciati, tamsin waley-cohen, gareth lubbe, julian arp, johan bridger, ksenia parkhatskaya ***** (12hzr, confidencen)